Romeinse burgers schreven over slavernij:
1 … Alle mensen zijn ofwel vrij, ofwel slaaf. Door de slavernij wordt iemand aan andermans heerschappij
onderworpen. Als slaaf wordt men geboren of men wordt het. Men wordt als slaaf geboren uit onze slavinnen.
Men wordt slaaf ofwel uit krijgsgevangenschap, ofwel wanneer een vrij man van meer dan 20 jaar zich laat verkopen om zijn schulden te betalen. (Titus)
2 … Er zijn drie soorten gereedschap waarmee onze domeinen worden bewerkt: sprekend gereedschap, waartoe onze slaven behoren; halfsprekend, waartoe de ossen; stom gereedschap, waartoe onder andere de karren behoren … (Varro)
3 … Gun de slaaf nooit rust! Als hij niet slaapt moet hij werken. Op de feestdagen, wanneer men niets vraagt van de dieren, moet de slaaf de sloten schoonmaken, de struiken snoeien, de wegen bestraten, de
voorraadputten reinigen … (Cato)
4 … Als de slaaf ziek is geworden, waarom hem zoveel voedsel geven? Men moet de oude ossen verkopen. Het overbodig geworden gereedschap, het oude ijzer, de bejaarde en de zieke slaven, kortom alle dingen die men niet meer kan verkopen, moet men zien kwijt te geraken. (Remius)
5 …De ziekten, ook de dood van mijn slaven, vooral als ze jong zijn, maken mij zeer bedroefd. Ik verleen mijn slaven zeer gemakkelijk de vrijheid. De anderen noemen mijn gedrag dwaas, maar het zijn geen mensen… (Plinius)